donderdag 31 juli 2014

Terug naar Nieuw-Zeeland: Inleiding (0)

Wai- O-Tapu , Januari 2012
- Elke dag nam ik een foto van mijn "Sneeuwwit Bord" 
op mijn Fairytravel rond de Wereld, 
met de hoeveelste dag ik al onderweg was. 


Meer dan 2,5 jaar geleden heb ik in Nieuw-Zeeland het boek A Canoe in the Mist van Elsie Locke gekocht.  Ik had juist het thermisch wonderland van Wai-O-Tapu bezocht, samen met een Belgische filmstudent en een Koreaanse met wie ik samen in het noorden aan het liften was. Waiotapu betekent "Heilige Waters" voor de Maori, de oorspronkelijke bewoners (maar wat betekent "oorspronkelijk"?) van Nieuw-Zeeland, zoals de Aboriginals dat voor Australië zijn. Waitotapu is een geothermisch gebied vol geisers, warmwaterbronnen en heel vreemde kleurrijke verschijnselen. Je voelt je als Lucy in the Sky with Diamonds als je de Champagne Pool, Artists" Palette, Primrose Terrace en al die bubbelende modderpoelen bewondert.  

Vroeger kon je hier ook de Witte en Roze Terrassen bezoeken, maar deze zijn na de vulkaanuitbarsting van Mountain Tarawera in 1886 verdwenen. Het boek gaat over twee jonge meisjes Lilian Perham en de Engelse toerist Mattie Hensley die als een van de laatsten de terrassen zullen kunnen bewonderen...  Tijdens hun toer zien ze een vreemde kano die in de richting gaat van deze heilige berg. Het blijkt een waka wairua te zijn... een geest kano, wat een omen betekent voor onheil. Dan barst de hel los en laat de duivel zijn regen vallen...
Bron: Wikipedia, schilderij van Blomfield

Ik heb het boek nooit in Nieuw-Zeeland gelezen, maar samen met andere souvenirs uit het land van de kiwi's, schapen, hobbits en doeken vol Maori symbolen scheepte ik dit boek naar mijn ouders in België. Het kwam later dan ik zelf aan. Het boek is bij het uitpakken bijna in de vergeetput gedonderd, maar onlangs vond ik het terug en deze week heb ik het in een ruk uitgelezen. Ik vond het heerlijk om terug naar dit land te keren, vol avontuur en natuur, naar de legendarische wereld van de Maori. 

Iedereen die naar Nieuw-Zeeland wil gaan, of daar al is geweest, raad ik dit boek aan. Het is spannend en tegelijk leerrijk, zonder saai te worden. Er worden Maori woorden gebruikt, maar niet in zo'n grote mate dat je in een oceaan van onwetendheid lijkt te verdrinken. Ik heb het gevoel dat ik zelfs meer over de Maori weet, en tegelijk herinnerde ik me zoveel over de cultuur en het land dat me meer dan twee jaar geleden zo begeesterd hebben.  Ik heb WWOOFing gedaan in Coromandel en Northland, waar ik zeer inspirerende mensen heb ontmoet, en nog meer verrijkende gesprekken heb gehad, ik heb mezelf gereflecteerd tijdens mijn wandelingen alleen in de ruige natuur, langs de kliffen, en de oeroude bomen, en ik heb ook wat gelezen over de cultuur en het wereldbeeld van de Maori. Al tijdens mijn eerste dag leerde mijn couchsurfing gastheer uit Auckland me al dit belangrijke Maori woord aan: Aroha, wat liefde voor iedereen en compassie betekent. 
Ook in dit boek kwam Aroha terug voor. Het is zelfs een titel van een van de laatste hoofdstukken. 

Follow me," said Sophia. "Give them your aroha as I do."
First Clare, then Ina, then Mere, she greeted with a pressing of noses, an embrace and a kiss, and a soft keening (...) 

Ik wil daarom ook meer schrijven over Nieuw-Zeeland, en vooral de Maori, zeker ook omdat deze blog twee woorden uit hun taal draagt. Laat dit daarom het start zijn van een hele reeks blogs over Nieuw-Zeeland in augustus. Om de twee maanden ga ik proberen om inspirerende en onbekende verhalen te schrijven over een land waar ik al geweest ben. Ik ga dus beginnen met Nieuw-Zeeland. 

zaterdag 26 juli 2014

Joden en Arabieren Weigeren om Vijanden te Zijn


Wat mij het meeste pijn doet, nog meer dan #Gazaunderattack of #Israelunderfire is alle haat die over beide volkeren verspreid wordt. Vele mensen kiezen op het web een zijde, terwijl ze niets weten over Gaza of Israel. Ik reageerde al op een commentaar van iemand die wou dat Hitler in de Holocaust geslaagd was, want ook al kies ik geen zijde, ik kan niet tegen generalisatie en verspreiding van meer haat, en zeker als die twee vervat zijn. Israel is niet hetzelfde als elke mens in Israel. Israel in de media betekent de overheid van Israel, en vooral de mensen die de touwtjes in handen hebben, zelfs buiten de regering van Israel. Niet alle Joden zijn hetzelfde. Generalisatie en dualiteit zijn twee van de grootste vergiffen in een maatschappij waarvan mensen bang zijn voor het onbekende.  Een vriendin uit Israel liet me weten dat ze ook niets weet over de Gaza en ook hoopt dat het conflict snel gebeurt. 

Gisteren las ik in de krant dat op de sociale media een spontane actie is losgebarsten waarbij Arabieren en Joden op een foto poseren met de hashtag #JewsandArabsRefuseToBeEnemies



Ik heb onmiddellijk een foto en de hashtag op mijn Facebook en twitter gedeeld,
want in tegenstelling tot alle propaganda die over de hele wereld wordt gestuurd, kan dit wel iets veranderen, want liefde, vriendschap, loskoppeling van wraak, angst en materialisme en empathie zijn in mijn ogen de enige manieren om aan conflicten een einde te maken. 

vrijdag 25 juli 2014

Bloed Taboe in Kathmandu, deel 3

In Nepal heb ik een permacultuur boerderij bezocht dat de sociale onderneming Dharti Mata van Claire Lin uit Taiwan huist. Hun missie is eco-en vrouwvriendelijke producten maken voor vrouwen uit Nepal en daarbuiten. Klik hier voor deel 1 of deel 2.

Van de Boerderij naar Buiten
Studenten en bezoekers van de Hasera Permaculture farm, de dorpelingen en expats op de Farmer’s Market zijn momenteel de grootste klanten. Ook heeft ze connecties met organische winkels in Taiwan en Hongkong. Momenteel werkt ze aan pakketjes die ze via de post kan versturen. Wie geïnteresseerd is voor een aankoop van een pakketje (dat uit 6-8 pads bestaat en ongeveer 10-20 euro zal kosten plus verzendingskosten), kan Claire als volgt bereiken: 



Je kan haar ook elk weekend ontmoeten op de Farmer’s Market in Kathmandu. Ze vertelde me dat alle reacties interessant zijn. Een Frans meisje deed alsof ze haar standje niet zag, maar viste wel stiekem een businesscardje en belde haar na de markt op. Anderen vrouwen zijn wel meer zelfzeker en komen zelfs terug om meer te kopen. Ook mannen kopen dit voor hun vriendin, moeder, zus… Sommige Westerse vrouwen zeggen dat ze tampons gebruiken. Andere mensen denken dat ze hoesjes voor mobieltjes verkoopt. De Nepaleze vriendin die mij op haar producten gewezen heeft, vertelt me dat ze het al enkele maanden gebruikt. „Het is heel comfortabel. Soms wil ik het blijven aanhouden, ook al is mijn menstruatie afgelopen.” Ze gebruikt het alleen tijdens de meer lichtere dagen. Tegen het wassen kijkt ze niet op. Ze doet dit niet uit economische redenen, want ze komt uit de rijkere klasse en kan zoveel maandverband kopen als ze wil. Haar moeder heeft haar echter geleerd om zo weinig mogelijk te consumeren en duurzaam mogelijk te leven. In Nepal leeft alles langer. Terwijl mijn panty’s na twee dagen al niet meer bruikbaar zijn, zou ze bij de verkoper gaan klagen als haar panty’s voor twee jaar gescheurd zijn. Dit idee van de katoenen inlegkruisjes past perfect bij de oosterse filosofie dat het enige waarvan je meer wil hebben een betere natuur, gezondheid en geluk is.  

Mijn eigen evaluatie - bloeding in Pakistan
Twee weken later kon ik mijn nieuwe aankoop zelf testen. De test was meteen groot, omdat ik me op een roadtrip in de Himalaya van Pakistan bevond, met mannelijke vrienden. Ik was liever thuis geweest, met andere vrouwen, of eigenlijk helemaal alleen, waar ik dit in alle rust kon ondervinden. Toch besloot ik de test niet uit te stellen. Voor de zwaarste dagen gebruikte ik een tampon. 
Ik bewaarde de bebloede inlegkruisjes in een papieren zakje. Wanneer ik in een familiehuis van een van mijn vrienden een eigen badkamertje kreeg voor een nacht, waste ik deze met koud water. Ik was verbaasd hoe snel het bloed oploste. Ik wou dat ik dit weetje eerder wist, want ik heb enkele onderbroeken verspild aan bloedvlekken. Ik droogde deze buiten, maar wel uit het zicht van mijn mannelijke vrienden. Ik denk niet dat ze hiervoor klaar zijn. De vrouwen van hun familie merkten wel op wat ik aan het doen was en vroegen me erachter. Ik werd een beetje rood. In de Pakistaanse cultuur, zeker in de meer afgelegen berggebieden, wikte en woog ik mijn woorden af. Vrouwen lopen hier met dupeta’s en burka’s rond, zogezegd uit eigen keuze, maar indirect door de starende blikken van de man die hen oncomfortabel maken.   
Ik legde het concept uit. Ze werden super enthousiast. Ze stelden me ook vragen over tampons. Hun nichtjes in USA hadden dit al laten vallen. Ik haalde een tampon uit de verpakking en legde het concept uit. De vrouwen giechelden. „We kunnen dit niet gebruiken. Niets kan in ons zijn,” zei ze. Ze bestudeerden wel aandachtig de katoenen inlegkruisjes. „Dit is veel beter dan wegwerpmaandverband,” zei een van hen. „Het voelt ook zachter aan.” 




Ik wou dat ik een heel koffer vol lovelady’s had. Deze vrouwen waren echte gastvrije schatten en leefden in een van de mooiste gebieden ter wereld, die echter ook door plastiek geteisterd worden. Zij verbranden plastiek. Ik had hen graag een beetje meer comfort willen geven waarmee ze hun dochters en de natuur om hen konden beschermen. Het is misschien een vreemd geschenk, puur omdat het verbonden is aan taboe’s, maar misschien is dit wel een van de beste cadeau’s die we kunnen meenemen, een stukje katoen en een beetje wijsheid, gevuld met zin voor positieve verandering. Ik ben van plan om met mijn lovelady’s aan een wasdraad mijn Vlaamse tuin kleurrijker te maken. Ik hoop dat de buurvrouwen het zullen zien.  

Extra noot:
In België kan je ook katoenen inlegkruisjes vinden in de meeste ecologische winkels. Daarnaast bestaat er ook de "moon cup" dat misschien zelfs nog meer gemakkelijker is dan een inlegkruisje.  Meer informatie: http://www.kudzu.be/nl/winkel/categorie/i/47400 

woensdag 23 juli 2014

Bloed Taboe in Kathmandu, deel 2


Tijdens mijn reis in Nepal ontmoette ik Claire Lin op de Farmer's Market in Kathmandu. Ik besloot naar de permacultuur boerderij te gaan waar ze haar sociale onderneming "Dharmati" heeft opgericht. 

Als je het eerste deel nog niet gelezen hebt, klik hier.

 „Moeder Aarde” - 
Profits voor Moeder Natuur en de Vrouw

Tijdens haar NGO werk in Nepal kwam Claire Lin, een jonge vrouw uit Taiwan, in aanraking met de zorgen van plaatselijke vrouwen. Ze vertelden haar over Chhaupadi, een traditionele praktijk in de westelijke regio van Nepal dat vrouwen verbiedt om deel te zijn van het familiegebeuren tijdens hun menstruatie. Claire vertelde dat deze vrouwen verbannen worden naar afgelegen huizen en nauwelijks eten of drinken, omdat ze „onzuiver zijn”. In Taiwan is menstruatie ook een taboe, maar niet zo hard als in Nepal. Ze hoorde dat somme vrouwen soms hetzelfde inlegkruisjes blijven gebruiken voor heel hun periode en daardoor verschillende infecties creëren. Deze verhalen bleven in haar hoofd hangen. Wanneer ze in Auroraville kennismaakte met katoenen inlegkruisjes, nam ze het idee mee naar huis. Ze las blogs uit Taiwan en Japan over hoe je zulke dingen maakte. Wanneer ze terugkeerde naar Nepal deed ze workshops over menstruatie educatie en opende ruimte voor dialoog voor vrouwen. Ook probeerde ze hen te leren hoe je zelf vanuit katoen inlegkruisjes kan maken, maar hoe langer ze dit deed hoe meer ze de vraag kreeg waar ze dat konden kopen. 

Wanneer ze 30 jaar oud werd, besloot Claire een carrièrewissel te doen. Ze verliet YIA Taiwan en richtte Darmati Sustainable Workshop op. Darmati betekent in Sanskriet en in Nepalees „Moeder Aarde”. Deze term belichaamt perfect de belangrijke waarden van haar onderneming: meer zorg voor de vrouw en voor de natuur. Met Darmati wil ze aan de hand van kleine veranderingen het leven van de vrouw, ten goede van de natuur, verbeteren.  




Lovelady Pads - liefde voor je eigen vrouwelijk lichaam en de natuur 

In de Hasera Farm vond ze goede bondgenoten in Mitu en haar vrouwenraad. Met behulp van de boerin van deze permacultuur boerderij selecteerde ze enkele vrouwen die wel een centje bij wilden verdienen. Wanneer Claire en ik ons in de gezellige atelier bevinden, legt ze me uit dat ze nooit een schaar hadden gezien. „Hun handen bibberden wanneer ze voor de eerste keer een schaar vasthielden.” De training duurde langer dan ze had verwacht, maar de vier vrouwen werden sterker. „Deze pads zijn de eerste producten die we met onze sociale onderneming willen maken,” legt Claire uit terwijl ze mij de atelier toont. „Later willen we andere producten maken.”
Ze haalde enkele inlegkruisjes uit een doos. „De naam Lovelady verwijst naar ons doel om vrouwvriendelijke producten te maken. Niet alleen doen we aan woman empowerment door rurale vrouwen op te leiden en te werk te stellen, maar dit is ook beter voor het vrouwelijk lichaam. Katoen is een ademende stof, plastiek niet. Als je het op een goede manier wast, is dit meer hygiënisch dan de plastieken versie. Er is minder kans voor infecties.”
„Ja… Ik weet dat ze stof gebruikt moest hebben voor Koning Plastiek de wereld begon te domineren.” Ik vertelde dat ik onlangs bij de grote opruim in het huis van mijn grootmoeder oude doeken had gevonden, die volgens mijn moeder de voorloper was van het maandverband. Mijn grootmoeder is een kranige vrouw van 80 jaar die nog een fris hoentje is. Die doeken hebben haar alvast geen kwaad gedaan.
„Bovendien werk je ook aan de natuur,” vervolgt Claire. „Hoeveel vrouwen leven er niet op aarde? Hoeveel van hen gebruikt plastieken inlegkruisjes? Die afvalberg groeit echt aan, zeker als je weet dat plastiek niet te recycleren is. Deze doeken kan je voor twee jaar gebruiken. Hoeveel kilogram afval en geld spaar je niet uit?”

Ze ontwikkelden zes verschillende soorten pads, die allemaal 100 % uit katoen bestaan:

  1. everyday pads: voor alle dagen, lengte 23 cm
  2. daypads with inserts:  geschikt voor zware en gemiddelde bloeding, 24 cm
  3. daypads, geschikt voor gemiddelde bloeding, 24 cm
  4. simple pads: geschikt voor lichte bloeding, 23 cm
  5. long pads: geschikt voor hevige bloeding of wanneer je yoga of fysieke inspanningen doet, 24cm
  6. night pads: voor zware bloeding, voor’s nachts, 36cm

Na gebruik laat je deze een nacht in koud water weken, met een beetje eco-vriendelijke zeep. Daarna was je hen en hang je hen in de zon. „In het begin was het vreemd om het bloed uit je inlegkruisjes te wassen,” zegt Claire, „maar eigenlijk verbindt het mij meer met mijn lichaam. Mijn voorouders waren Chinese medicijnmensen. Ze bestudeerden de kleur van het bloed om te weten of je lichaam gezond is.” Ze pauzeert. „Het is jammer dat veel vrouwen hun menstruatiebloed als iets „vies” zien. Dat komt vooral door de advertising van plastieken inlegkruisjes. Weet je dat ze in Taiwan menstruatiebloed in reclame als een blauwe vloeistof voorstellen?”
Ik zeg dat deze onnatuurlijke weergave ook in de lage landen gebruikt wordt.
„Eigenlijk is menstruatiebloed vol met nutriënten. Het lichaam bereidt zich voor op een baby, maar wanneer een eicel onbevrucht in de baarmoeder komt, stoot het deze nutriënten af.” Ze vertrouwt me toe dat ze het water waarin ze haar inlegkruisjes laat weken daarna over haar eigen tuintje giet, omdat ze gelooft dat deze extra nutriënten de bodem rijker kunnen maken.  
 „Het is spijtig,” gaat Claire verder, „dat vrouwen hun menstruatie proberen te vermijden, of het  liever willen weggooien dan willen bestuderen.  Door die herverbinding met mijn lichaam geef ik meer tijd aan mezelf in mijn lichaam. Vroeger nam ik pijnstillers, maar nu maak ik tijd vrij. Ik probeer op deze dagen minder te werken, was deze inlegkruisjes en denk na.”
Ik vertel haar over het boek „4seasons in 4weeks” van Suzanne Mathis McQueen waarin elke week van de menstruatiecyclus met een seizoen vergeleken wordt. „De periode van de menstruatie is onze herfst, wanneer de bomen hun bladeren loslaten, wanneer wij onze verwachtingen, herinneringen en andere dingen die we niet meer nodig hebben loslaten zodat we later hernieuwd kunnen beginnen. „Er is ook een hoofdstuk bij elk seizoen speciaal voor de man zodat hij weet wat hij moet doen waneer de vrouw in welke periode bevindt, zodat hij haar beter kan begrijpen en hun relatie dieper, gezonder en intenser kan maken.”
Claire glimlacht. „Het moet niet alleen taboe zijn voor vrouwen, maar ook voor mannen, die met ons moeten leven. In Taiwan is het de gewoonte dat je vriendje je warme chocomelk komt bezorgen tijdens de menstruatie.”  (wordt vervolgd)



zondag 20 juli 2014

Wie is de fotograaf?




Onlangs, in een appartement vol kunstenaars in Brussel, toonde een Engelsman mij deze foto. Hij deed onderzoek naar de fotograaf. Het zou de enige foto zijn die hij aan een museum verkocht heeft. Wanneer deze Engelsman het desbetreffende museum opbelde voor meer informatie over deze intrigerende foto, stuurden zij echter een andere foto door, van dezelfde vrouw, maar vanuit een andere invalshoek. Deze foto is echt veel meer sprekend. Ik hou van haar ogen die vertellen dat ze zich ergens anders bevindt dan in deze kitsj kledij en wereld waarin ze gestoken is. 

Bloed Taboe in Kathmandhu, deel 1


Claire Lin en haar ladies
(c) Wendy Wuyts
Onlangs las ik een anekdote dat je jouw beste vriendinnen herkent aan het feit dat je alleen met hen over je periode kan praten. Deze anekdote weerspiegelt hoe taboe een gesprek over menstruatie is, zelfs in de Westerse wereld, terwijl het een zeer natuurlijk proces is dat het leven en de emoties van de helft van de wereldbevolking bepaalt. Claire Lin uit Taiwan neemt geen blad voor de mond wanneer ze over haar maandelijkse belevenis vertelt. Ze vertrouwde me toe dat ze vroeger pijnstillers slikte en zich zeer miezerig voelde. Haar vriend bracht haar altijd warme chocomelk. Hij wees haar tijdens hun bezoek aan Auroraville, het reusachtige eco-village in Zuid-Indië, op katoenen inlegkruisjes. Ze bande de plastiek uit haar maandelijkse cyclus en voelt zich zelfs zeer comfortabel. Ze bracht het idee zelfs naar Nepal, waar ze tijdens eerdere reizen geschokt was door de taboe en ongezonde gewoontes die heersen over ons maandelijks bloed. 


Bron: Google search "farmer's market kathmandu 1905"
Zelf maakte ik kennis met Claire op de Farmer’s Market 1905 in Kathmandu (Nepal). Op de farmer’s market verzamelen verkopers van organische voeding en andere producten. Zowel Nepalezen van de hogere en middenklasse als expats en toeristen zakken op zaterdag en zondag af om van de groene atmosfeer te genieten. Mijn Nepalese vriendin, een oude studiegenoot, wees me op het standje van Claire en vertrouwde me toe dat ze haar inlegkruisjes al enkele maanden gebruikt. „Ze zijn gezond en zo comfortabel dat ik wil dat ik altijd mijn periode heb.” Ik was eerst een beetje cynisch. Ik vroeg me af of het lekgevaar niet groter werd. Alsof mijn vriendin mijn gedachten kon lezen, voegde toe dat ze deze alleen in haar lichtere dagen gebruikt. 
Claire merkte ons op en begroette ons met een warme glimlach. Terwijl ze mij de verschillende soorten inlegkruisjes toonde en mijn vragen over lekgevaar, de hygiëne en het wassen beantwoordde, bekroop een warm gevoel mij. Dit leek allemaal te kloppen, zei mijn intuïtie. De verhalenverteller in mij spoorde me aan om voor een uitnodiging aan haar sociale onderneming waar ze de inlegkruisjes maken te bezoeken en meer te leren over LoveLady. Zeer enthousiast gaf Claire Lin me haar contactgegevens. 

Een van de meisjes die mijn pad in Nepal kruiste
(c) Wendy Wuyts
Enkele dagen later vertrok ik op mijn eentje, met mijn camera, lenzen, statief, proper ondergoed en mijn tandenborstel en mijn notaboekje naar een dorpje nabij Dhulikhel, twee uur met de bus van Kathmandhu.  Ik plande om voor een nacht te blijven, maar de omgeving, de figuren die ik ontmoette en de natuur deden mij langer blijven. Als ik geen vlucht naar Pakistan moest halen, was ik daar misschien wel drie weken gebleven. De busreis was al een heel avontuur. Ik speelde twister met tientallen Nepalezen in een overvolle bus op kronkelende bergweggetjes. Ik heb me zodanig in zoveel posities gewurmd dat ik me afvroeg hoe Claire voor elk weekend het klaarspeelde haar lading lovelady pads te vervoeren naar Kathmandu. De eindbestemming was adembenemend. Fonkelende rijstterrassen vormden een grootste trap naar een vallei die omringd werd door de Himalaya. Kinderen wandelden in hun uniformpjes naar huis. Auto’s en bussen toeteren vlak voor elke bocht een heel orkest. Ik vroeg aan een vrouw in haar standje met koekjes, drank en andere gefabriceerde producten die ze niet in de velden kunnen plekken de weg naar de Hasera Farm. „Volg deze weg voor vijf minuten. Er is maar een weg,” vertelde de enige persoon die Engels kon. Ik vroeg me af wat vijf minuten betekende -want tijd is niet zo gedetermineerd als  in de West-Europese wereld- en begon te wandelen. Het waren echt vijf minuten voor ik een bord aantref met „Hasera Permaculture Design Course”. Ik keek op, naar rechts, en zag drie vrouwen naar mij staren. Ik vond een trapje naar boven en volgde deze vrouwen naar het erf voor de grote, witte boerderij en maakte kennis met Mitu, met haar stralende glimlach en haar vlezige omtrek duidelijk een dochter van Moeder Aarde, en een van haar tweelingzonen. 
„Welkom in mijn huis,” begroette ze. „Ik verwachtte je. Waar is Claire?”

Klik hier voor het vervolg.