Valencia Bestaat Niet

“The continent is too large to describe. It is a veritable ocean, a separate planet, a varied, immensely rich cosmos. Only with the greatest simplification, for the sake of convenience, can we say 'Africa'. In reality, except as a geographical appellation, Africa does not exist.” 

― Ryszard Kapuściński, The Cobra's Heart

Een van mijn gastheren en ik in "Ciudad de las Artes y las Ciencias",
de meest beroemde toeristische attractie in Valencia.
Dit gebouw werd een symbool van corruptie en geldschandalen. 

Ik vond deze anekdote op de eerste bladzijde in een boek in Gandia, een stadje nabij Valencia. Het was in het Spaans -niet mijn beste taal-, maar toch begreep ik elke letter. Eerder dan deze anekdote die ik op het internet terug vond, schreef Ryszard in zijn voorwoord dat dit boek niet over Afrika gaat, maar een compilatie is van reisverhalen, van zijn ervaringen en ontmoetingen met mensen die toevallig allemaal op dat stuk planeet wonen, tussen deze grenzen, in deze labels... van Afrika.

Twee dagen eerder was ik in Valencia aangekomen, ook met een koffer  vol stereotypen. Ik wist niet zoveel van Valencia, behalve dat er een strand was, een of ander beroemd monument dat een of ander museum voor kunst en wetenschappen was, en dat de paella daar ontstaan was. 

Het is heel gemakkelijk om deze stereotypen uit de doos te halen. Ja, ik heb paella gegeten. Mijn gastheer gaf me churros dat ik in mijn chocolade saus moest dopen. Bij de schattige grootouders kreeg ik een glas Horchata, een drank dat uit noten, water en suiker bestaat en op melk lijkt, een typische drank uit Valencia dat ontstaan is toen er veel moslims waren.  De grootouders bodem me ook fartons aan, de typische koekjes, op de binnenplaats van hun koddig huisje, waar grote bomma-onderbroeken aan de wasdraad drogen en waar je in de verte duiven hoort kirren. Daar, op de plastieken tuintafel, trof ik dit boek aan en las ik deze tekst.

Ik herken het onmiddellijk. 

Ik vind het alsmaar moeilijker om een reisverslag over een land of een stad te maken. Ik wil iets origineels schrijven, zonder in stereotypen te vervallen, maar bestaat deze plek dan wel? Onlangs merkte een kennis op dat in stereotypen een zekere waarheid zit. Zou Valencia bestaan als we alle paella, strand, feestjes, fartons en horchata zouden laten wegvallen. 

Misschien moet ik maar het voorbeeld van Ryszard volgen en gewoon een verhaal vertellen over wat mij in Valencia is gebeurd. Terwijl enkele vrienden van een van mijn twee gastheren paella aan het voorbereiden waren in een grote pan, praatten de andere gastheer en ik over reizen. Ik vertelde hem dat ik denk dat ik zo vaak reis, omdat ik op zoek ben naar iets, maar ik weet nog niet wat. Ik ben nog niet helemaal verzadigd met wat ik heb. Er ontbreekt iets. Hij zei dat zijn leven ook rond een zoektocht draait. Zelf speelt hij gitaar. 

"Ik zoek het perfecte lied."

Daarom heeft hij een lijst van boeken opgesteld, en pas als hij die allemaal gelezen heeft, weet hij dat hij het perfecte lied zal componeren. Hij weet dat het al over liefde zal gaan. 

Toen vatte de tafel vlam waarop ze paella aan het klaarmaken waren... 

De Eerste Nacht in -of de eerste indrukken van - Pakistan

In april 2014, wanneer de Taliban en de Pakistaanse regering in een soort van vredesonderhandeling zaten, besloot ik tijdens mijn trip in Azië twee oude vrienden van Pakistan in Lahore te bezoeken en de rest van het land te verkennen. Ik had zelfs een biodynamische boerderij nabij Lahore gevonden bij wie ik vrijwilligerswerk kon doen en een soefi muzikant in Rawalpindi (de tweelingstad van Islamabad) bij wie ik kon couchsurfen. 

Mijn verhaal in Pakistan begint in het donker. In Karachi. Door een vertraging van vier uur in Kathmandu had ik mijn connectie gemist. Het was zes uur ’s avonds. Buiten was het al donker. Ik passeerde de douane en liet me rondleiden tot bij de infobalie van Pakistani Airlines. Het is niet de eerste keer dat ik mijn „White Woman VIP card” in dit land zou misbruiken. White betekent al iets in dit land, waar nog steeds sporen te vinden zijn van het Britse koloniale bewind, Woman zorgt ervoor dat ze veel respect voor je hebben en je geen kwaad zullen doen -want zij zien de vrouw als een diamant die je moet koesteren, maar vooral ook goed moet beschermen tegen begerige mannen-  maar de combinatie van deze twee W-Woorden maakt van jou een prinses, zeker als je alleen reist. Mensen vragen aan mij of ik een actrice, een journalist of een diplomate ben. Waarom anders zou ik hier zijn? En dan nog alleen? Ik moet iemand zeer belangrijk zijn, dachten ze (en deelden ze ook met mij mee). Geen prinses, want dan zou ik een heleboel bodyguards hebben… maar ik moest toch iemand met een belangrijke reden zijn. Ik kon ook uiteraard CIA-agente zijn.  

Wanneer ik aan de balie hoorde dat de volgende vlucht pas om 08u ’s ochtends is, kwamen de krokodillentranen op. Ik heb al vaak gereisd en al vaak moeten wachten, zelfs hele nachten, maar ik had in afgelopen dagen, weken, eigenlijk al maanden, al heel wat teleurstelling en verdriet moeten verwerken. Deze angsten, pijn en onzekerheden liet ik op een krakkemikkig stoeltje in de luchthaven op de vrije loop. Soms -en volgens mij overkomt het de beste reiziger- vraag je jezelf af waarom je altijd zoveel onzekerheden en avontuur opzoekt terwijl je beter thuis kan rusten. Waarom put ik me altijd steeds zo uit? Wat drijft me altijd om meer te reizen, meer te ontdekken? Waarom was ik hier? In dit gevaarlijk land? Ik kende niemand in Karachi. Ik wilde verdwijnen in deze oceaan. Dan sloop tussen al die donkere gedachten het besef dat ik in een onbekend land ben … waar je heel snel kan verdwijnen. Die gedachte is weken bij mij gebleven en heeft me later geïnspireerd om aan een nieuw verhaal te beginnen. In dit land achter gordijnen, sluiers en andere maskers kan je heel wat verbergen. 
Ik nam mijn spullen en slofte naar buiten. Er stonden massa’s mensen… en ze keken allemaal naar mij. Nadat ik mijn euro’s in Pakistaanse rupees gewisseld had en al op een foto met een hele familie had geposeerd, had ik door dat ik de enige blanke persoon ben in deze wijde omtrek. Tot mijn opluchting vond ik een MacDonalds. Gratis wifi! Ik moest mijn gastheer waarschuwen dat ik veertien uur later zou aankomen. Terwijl ik mij over mijn iPod boog, zette een Pakistaanse man zich bij mij. Iets in de dertig, groot, verzorgd gekleed en geschoren. Hij stelde zichzelf voor als een journalist. Hij had juist de massa straatkinderen gefilmd die naar een voetbaltoernooi in het buitenland zouden vertrekken. Hij vroeg wat ik hier in een MacDonalds in Karachi deed en ik legde mijn situatie uit. Hij stelde voor dat hij mij Karachi bij nacht wou tonen. „Er is hier een mooi strand.” Ik wist niet zoveel af van Karachi, maar ik wist dat het niet zo veilig was als Lahore en Islamabad. De sensatiezoeker in mij zei echter „Gaan!” De rationale moederfiguur hield mij tegen en zei dat ik eerst mijn goede vriend in Lahore zou moeten waarschuwen. 
Ik vroeg of ik zijn gsm mocht lenen, ging buiten zitten en belde mijn vriend op. Wanneer ik zijn stem hoorde, verdwenen alle donkere wolken. Hij liet mij beloven om de nacht in de MacDonald door te brengen. „ Ik heb tien jaar in Karachi gewoond en weet dat enkele buurten zeer gevaarlijk zijn. Er is veel straatcriminaliteit.”  Al telefonisch regelde hij met die journalist als tussenpersoon een sim-kaart voor mij zodat ik vanaf nu ook telefonisch bereikbaar ben. In Pakistan kunnen buitenlanders immers geen sim-kaart hebben. Een Pakistani moet immers zijn identiteitsnummer, naam van zijn vader en zijn moeder, geboorteplaats en geboortedatum opgeven. Mijn goede vriend aan de telefoon registreerde op zijn naam een nieuwe telefoonnummer voor mij en liet mij beloven goed op de sim-card te letten „zodat het niet in de verkeerde handen kan vallen.”

Nadat de journalist is vertrokken, begon de lange nacht. Soms was ik in MacDonalds, soms dwaalde ik rond de luchthaven. Mensen staren naar mij, ik zie vrouwen in burka’s, een kindje plaste op de grond vlak aan mijn stoel, om vier uur s’ ochtends, ik staarde jaloers naar de mannen die op de grond sliepen… Wanneer ik echter op de grond wou zitten, kwamen ongeruste politieagenten al vragen of ik ok waren en lieten iemand anders van hun stoel gaan zodat „de witte dame” kon relaxen. Om vijf uur onderrichtte een elf jarig meisje mij in Urdu, de officiële taal van dit land. „Ap kesi ho?”  Dat betekent „hoe gaat het met jou?”  Om zes uur bood een heel familie mij ijs en chai aan. Chai is de Zuid-Aziatische versie van thee. Ik had het al vaak in Nepal en India gedronken. Het is verslavingwekkend, maar ik vond er niets aan. Pas in Pakistan leerde ik van de speciale smaak van chai houden. 

Eindelijk was het tijd om in te checken. Ook al was mijn lichaam moe en lag het plat op een zetel-ik trok me niets meer aan van de starende blikken- toch was mijn geest super enthousiast. Ik zou eindelijk na een jaar met twee goede vrienden herenigd worden, in een van de laatste landen waar ik mezelf ooit verwacht had. In het vliegtuig naast mij verscheen een jonge vrouw die mij pannenkoeken en koffie van MacDonalds aanbood. Ze is jonger dan mij, vertelde over haar gearrangeerd huwelijk met haar neef en Pakistaanse politiek. 

Ik kwam als een wrak in de luchthaven van Lahore aan. Terwijl ik (nerveus) op mijn bagage wachtte (en hoopte dat het de reis had overleefd), belde ik de vriend in Lahore als eerste op. „Ik ben hier.” Ik wist dat de andere vriend al buiten in de aankomsthal op mij stond te wachten. 

De Feministische Avant-Garde van de 1970s: Francesca Woodman

Vandaag hebben een vriendin van Iran en ik de tentoonstelling "WOMAN - The Feminist Avant-Garde of the 1970s" in Bozar bezocht. Deze tentoonstelling loopt van 18 juni tot 31 augustus in het Brusselse en bevat beelden van de Sammlung Verbund in Wenen. De namen van de artiesten zeiden me niets, maar tijdens mijn reis doorheen de jaren zeventig werd ik verliefd op de verhalen, boodschappen en werken van Francesca Woodman, Mary Beth Edelson, Ulrike Rosenbach, Birgit Jürgenssen en Sanja Ivekovic dat ik  zelf mijn fototoestel wil nemen en mezelf als vrouw wil verkennen. 

Vooral Francesca Woodman intrigeerde me. Voordat ik haar werk zag, viel de naam al op. Wood + Man. Mijn eigen familienaam betekent ook "Wood". Het tweede woord "man" klinkt zelfs ironisch. 

Dan las ik haar verhaal. Ze is geboren in 1958 en gestorven in 1981. Dat betekent dat ze op 22 of 23 jarige leeftijd gestorven is. Haar jeugd speelde zich af in Colorado en Italië. Al sinds 1972 trok ze foto's van haar zelf. Vaak naakt. Een vriend vroeg haar ooit waarom ze foto's van haar naakte zelf nam, en toen zei ze laconiek dat zij altijd voorhanden was. 

(c) Francesca Woodman

In 1979 verhuisde ze naar New York en werkte as de assistent van een fotograaf en als een modefotografe. Op 19 januari 1981 pleegde ze zelfmoord. 

Haar werk bevat heel eel kleine vierkante zwart-wit foto's, videos en tekeningen. Haar iconografische beeltenis van de jonge vrouw worden vaak gezien als een esthetische voorspelling van haar zelfmoord. Maar SAMMLUNG VERBUND bewijst met hun laatste boek dat zij een gepassioneerde vrouw is. 

Terwijl wij langs haar afbeeldingen wandelden, dacht ik aan de film The Virgin Suicides van Sofia Coppola, dat over vier zusjes gaan die zich gevangen voelen in het huis, de religie van hun ouders en de maatschappij en daarom zich -zoals de titel al verraadt- het leven ontnemen. De foto's beelden dezelfde duistere drang naar vrijheid die ze nooit gaan krijgen. Ik was geïntegreerd door haar beeltenissen, vooral van het strand, zeker omdat ik zelf op zoek ben, of bezig ben, aan een script voor een kortfilm over twee zusters die elks een transitie in vrouwelijkheid ondergaan tijdens een strandvakantie. 

De film gaat ook over de jaren '70. Daarvoor - voor eeuwen- domineerden mannen het beeld van de kunstenaar en van de vrouw in de kunst. Vrouwen dienden alleen maar als model. In de nasleep van mei '68 begonnen vrouwen zoals Cindy Sherman en Hannah Wilke, VALIE EXPORT... het beeld van de vrouw in en door de kunst toe. Ze gebruikten geen schilderijen of beeldhouwwerk, dat nog steeds het domein van de man is, maar vertaalden hun boodschappen en verlangens in fotografie, videografie en theatrale voorstellingen. 

(c) Francesca Woodman

De tijd, de cyclus van leven en dood, de processen van veroudering en vernieuwing, begeesterde Woodman zo fel dat het in haar werk en leven een grote invloed had. Ze liet zich door de Griekse mythe van Apollo en Daphne inspireren en laat zich fotograferen waarbij ze omcirkeld wordt door boomwortels en berkenstam draagt. De mythe zelf gaat ook over transitie en spanningen van adolescentie en volwassenheid. Haar kunst kan dan ook gezien worden als haar zoektocht, haar leerproces, om verandering, verlies, het leven... zelf te aanvaarden. Een proces dat iedereen doorgaat. 

Zelfs de quote bij haar werk -het museum heeft bij elke artieste een persoonlijke quote gezet- past bij Francesca... en eerlijk gezegd voelde ik me daardoor nog meer met haar gebonden, omdat in mijn verhalen en kunst ook constant tijd, verlies en bomen terugkeren, als een cirkel. 

"I've a lot of ideas cooking, 

I simple need to get started working 

before they stick to the bottom of the pan." 

- Francesca Woodman

(c) Wendy Wuyts

Verboden Leugens over Jordanië

Gisteren nam ik deel aan een discussie over de "betrouwbaarheid" van jouw "talking heads" in jouw documentaire met enkele zeer ervaren producers, monteurs en regisseurs uit Denemarken, USA en België. Een van hen haalde de documentaire "Forbidden Lies" van Anna Broinowski aan. Deze documentaire gaat over de "hoax" van Norma Khouri, een Jordaans-Amerikaanse vrouw die het boek "Forbidden Love" heeft geschreven dat rond de periode van 9/11 (die van New York, niet die van Chili) is gepubliceerd. Het gaat over haar beste vriendin die tijdens een "honor killing" is vermoord, omdat ze een relatie heeft met een christelijke man. Norma schreef het boek om de aandacht van de internationale gemeenschap op "honor killings in the Arab world" te vestigen. Tijdens het maken van de documentaire geraakt de film maker in een heel netwerk van leugens. Norma lijkt de ene leugen over de andere leugen te leggen. In 2004 publiceerde een journalist bewijzen dat haar verhaal helemaal niet zou kloppen. Ook twee vrouwen uit Jordanië, onder wie een journalist die over vrouwenrechten in haar land schrijft, vinden meer dan 70 details in het boek die niet kunnen kloppen. Norma schrijft in haar boek dat de rivier door Amman, de hoofdstad van Jordanië, loopt, wat geografisch helemaal niet waar is.  Ook zijn er totaal niet zoveel "honor killings" in Jordanië als Norma beweert. De twee Jordaanse vrouwen voelen zich juist beledigd. Vele vrouwen dragen geen hoofddoek, worden niet begeleid door een mannelijk familielid en kunnen doen wat ze willen doen.

Ook al is het niet in de documentaire "Forbidden Lies" expliciet gezegd, maar de producer die deze documentaire ophaalde zei dat dit een mooi voorbeeld is van oriëntalisme en propaganda voor Westers terrorisme en de oorlog in Irak en Afghanistan. "Aangezien het Westen zoveel stereotypen heeft over de Arabische wereld, kwam dit verhaal geloofwaardig over. Zij gebruikte eigenlijk zelfs stereotypen, omdat ze het kan." Er is zelfs een complottheorie dat zij voor de FBI werkte met als opdracht om via media, een vals verhaal, het beeld van een land te doen kantelen naar een negatief daglicht zodat de hele oorlog in het Oosten meer verantwoord zou lijken.

Het doet me denken aan een opmerking van een kennis uit Iran die in België studeert. Wat haar het meest ergerde, waren Westerse feministen die haar vertelden dat zij en andere vrouwen het de Moslimwereld zouden moeten emanciperen.  Gertrude Bell, een Britse schrijfster, wereldreiziger, politica die leefde van 1868 tot 1923,  en die meehielp aan de verwestering van het Midden Oosten (we kijken allemaal uit naar de film "Queen of Desert" van Werner Herzog die in 2015 uitkomt), stichtte de Anti-Suffrage League, omdat ze vond dat een vrouw zelf moet kiezen wat ze wil, en dat niemand, ook geen zogenaamde feministen, een vrouw moet vertellen wat ze moet doen, zeker omdat we niet weten. In feite doet Norma wat vele vrouwen uit het Oosten stoort: outsiders die denken dat ze de waarheid weten, maar alleen de stereotypes zien...

The Mother of Haïti

Some years ago I met the talented photographer Betania Salvatore from Bariloche, Argentina, when I traveled in Guatemala. She came back from a project in Haïti and shared me this story:

An old mother used all her money to give her daughter a better life somewhere else. Every day she cried and prayed for her missing daughter. 
For years.
Betania heard from others that her daughter had died.
Nobody told the old mother. 

bron: http://500px.com/photo/36661544/untitled-by-betasalvatore
(c) Beta Salvatore, Haïti 2011

De Littekens van Afrika

Tijdens mijn reizen in Afrika, maar ook in Antwerp, merk ik vaak op dat sommige Afrikaanse mensen littekens op hun gezicht hebben. Ik herinner me dat ik ooit een gesprek had met een Afrikaan dat je bijvoorbeeld Ghanezen kon herkennen aan een soort van driehoek. Ik heb nooit begrepen waarvoor het stond, of waarom het gebeurde, totdat ik vandaag op een artikel over Joana Choumali stootte.

De Afrikaanse fotograaf Joana Choumali maakte een fotoreportage over de "Hââbre", dat in een van de talen van Burkina Faso zowel "schrijven" als "littekens maken" betekent.

Dit was een eeuwenoude traditie was een soort van paspoort, een soort van teken, dat aangaf bij welke stam ze behoorden, en tot welke stam ze niet behoorden. Ze droegen vroeger niet zoveel kledij.

Nu is deze traditie aan het verdwijnen, omdat sommige stammen kledij dragen waarmee ze zich kunnen distantiëren van andere stammen (kledij kan helaas bijdragen tot dualiteit), omwille van de druk van zowel religie of overheid,  of ok omdat veel Afrikanen meer en meer voor een stedelijke levensstijl gaan. De laatste generatie delen in de fotoreportage hun mening over Hââbre. 

bron: https://www.lensculture.com/articles/joana-choumali-haabre-the-last-generation

VIDEO: Ron Finley - a guerilla gardener in South Central Los Angeles

Ron Finley vertelt op een zeer gepassioneerde en overtuigende wijze zijn verhaal. Hij zag hoe zijn buurt (South Central Los Angeles) onder andere door fast food ketens wordt/werd verziekt. Ook zag hij al die grasperkjes langs de straten die voor niets gebruikt werden. Hij begon overal groenten te planten en mensen aan te moedigen (terug) meer groenten te eten en zelf te kweken in dit stukje niets. Daarnaast geeft tuinieren ook een therapeutische werking op de geest. "Laat de schop jouw wapen van keuze zijn," verklaart hij.

Bron: ronfinley.com

Terug naar Nieuw-Zeeland (6): Happy Heaps of Hobbits Hunt (HHHH)

Nieuw-Zeeland staat voor veel mensen bekend als het land waar Lord of the Rings, en The Hobbit is gefilmd. De epische landschappen zijn dankzij de regisseurs voor eeuwig in onze netvliezen, geheugen en dvds in onze kasten gebeiteld. Wie de films heeft gezien noch de boeken van Tolkien heeft gelezen, kent toch het verhaal van de hobbit Frodo die een ring moet vernietigen in de vuren van Mt Doom in Mordor om de boze tovenaar Sauron te verslaan. Hobbits zijn een inventie van de auteur. Ze zijn klein, blootvoets, hebben krullend haar, houden van drinken en feesten, en wonen in groene heuvels. Zowel in de hobbit als Lord of the Rings is er een prominente rol weggelegd voor Gandalf, een goede tovenaar. Dan heb je ook nog Gollem, een gedrocht dat misschien het meest gedenkwaardige creatuur van de hele wereld van Tolkien is. 
De figuren reizen door landschappen zoals Rivendel, Lothorien, Mordor en de Gouw (in die laatste plek wonen de hobbits).

Ik zou meteen tekenen als ik aan de opnames van “de hobbit” kon meewerken, die op dat moment bezig waren in Nieuw-Zeeland. Ik deelde de wens ook met Bae, mijn nieuwe Koreaans maatje, in een koffiebar in Auckland: “Ik hoop stiekem dat we al liftend het noord-eiland verkennen, en dan opgepikt worden door Orlando Bloom. Ik heb ergens gelezen dat Legolas ook een kleine rol heeft in the hobbit. Dus Orlando moet hier ergens rondhangen. Hij neemt ons mee naar zijn appartement, waar we kunnen overnachten. Wanneer hij slaapt, neem ik fotoʼs van hem en versier mijn toiletdeur met de fotoʼs van die ene onvergetelijke nacht.”

Als ik dit zoveel jaar later in mijn dagboek heb gelezen, heb ik zeer hard mijn wenkbrauwen gefronst. 

Ik vertrouwde Bae toe dat ik een succesvolle auteur wou worden, niet om veel geld, roem, blablabla te hebben, maar een gratis uitnodiging op feestjes, ceremonies... waar geweldige auteurs, muzikanten, acteurs en andere artiesten aanwezig zijn, met wie ik over kunst, het leven, de wereld... kan filosoferen op mijn niveau.
Toen bleek dat ik niet zelf beroemd moet worden om met andere artiesten in contact te komen. Soms lacht het geluk je toe.

In een of andere “Food Alley” in deze grote stad aten we Koreaans. Ik zei luidop dat we morgenavond Belgisch moeten eten. Niet dat ik een flauw idee heb wat Belgisch eten juist is. Er bestaat niet eens een Belgische taal.  

Aan de tafel naast ons keek een jongeman op. Hij bleek ook Belg te zijn. 
De jongeman aan de tafel naast ons bleek ook een Belg te zijn. Hij studeerde voor filmdirecteur. We praatten voor uren. Ik was zelf al bijna de helft van mijn leven voor film en andere vormen van verhalen vertellen geïnteresseerd. Ik was echter nooit zelfzeker genoeg geweest om het zelf te gaan studeren. Pas een half jaar later, in een ander continent, nam ik de sprong en volgde ik in zijn sporen.  

Op het einde van die avond besluiten Bae, hij -laten we hem Tim noemen- en ik morgen aan een “Happy Hobbit Hunt” te doen en “heaps of hobbits” te vangen. Het was een bizarre naam voor "hitchhiking," een ander Engels woord dat met een h begint. 

Later zocht ik nog met Bae en Tim het nachtleven van Auckland op. Toevallig verzeilden we in een feestje dat het veertigjarig bestaan van organisch boeren vierde. Of zoiets. Heel Nieuw-Zeeland lijkt me precies toe te roepen om meer aandacht te geven aan de Natuur. In feite, Nieuw-Zeeland is een en al natuur. Zelfs in Auckland vind je overal groene initiatieven. 

Op dat feestje lanceerden ze ook een nieuw label voor een organische wijn: Lothorien. 

Correctie. Nieuw-Zeeland is natuur én Lord of the Rings. 
Verwacht dat ik nog vaak over beide  ga schrijven. 
In feite, ons hithchiking avontuur zou ons naar Mount Doom brengen.
Of ja, waar de scènes op Mount Doom zijn opgenomen... 

Ik zag Nieuw-Zeeland echt alleen maar als een verzameling van stereotypen. Het is ook het allereerste wat je ziet als je een land binnengaat: souvenirwinkels die elke stereotiep mogelijk prediken. Ik heb daar een hoodie gekocht met "Wild Kiwi". 
Ik zag alleen maar schapen, hobbits, natuur, kiwi's, vulkanen, Maori symbolen en rugby. 

Nieuw-Zeeland is echter veel meer dan dat. 
Alleen zag ik het doen niet.
Ik wou alleen maar hobbits en Orlando Bloom. 

Rechte lijnen in Natuur

Op een "home party" in de rijke wijken van Lahore in Pakistan leerde ik een jonge vrouw kennen die juist uit Milaan was teruggekeerd met een diploma interior design. Op een bepaald moment praatten we over de mooiste vorm in design. Ik koos voor de spiraal, omdat de koru een patroon is dat heel diep in mijn ziel gegriefd is, en zij koos voor het vierkant. 

"Ik hou niet van rechte lijnen," zei ik tegen haar, "omdat je nooit een rechte lijn in de natuur zal vinden."
Daarna hadden we een van de meest interessante discussies die ik een lange tijd heb gevoerd. Het ging over geometrie, architectuur, de gulden snede regel van drie, en andere lijnen die kunstenaars en wetenschappers gebruiken om de natuur weer te geven. "Heel de natuur zit vol lijnen, formules en cijfers," zei ze. "Natuur is een en al wiskunde. De sterren bewegen zich volgens een bepaald patroon. Om de negen jaar komt een of andere planeet terug aan de hemel. In alles kan je cijfers vinden. Wanneer je over schoonheid in de natuur spreekt, kom je automatisch terecht bij geometrie."
"Geef mij een fysica wet zonder een assumptie," wierp ik tegen. "Je kan de natuur niet vatten in lijnen. Kunst is gewoon een imperfecte poging om natuur weer te geven. Dat is juist het mooie aan natuur. Wij kunnen haar niet controleren, ondanks al onze geometrie, wetenschap en kunst."

Ik daagde haar uit, en ik daag ook elke blog lezer uit:
"Als je een bewijs vind van een rechte lijn in natuur, zet het op instagram en stuur het naar @wendiertje89."

Terug naar Nieuw-Zeeland (5): Whale Rider

Een van mijn lievelingsfilms heb ik enkele jaren geleden in Nieuw-Zeeland op een prachtige zomeravond gezien: "Whale Rider" van Niki Caro uit 2002 gaat over een twaalfjarig Maori meisje, Paikea (met Keisha Castle-Hugles, de jongste actrice genomineerd voor een Oscar, en binnenkort in Game of Thrones),  die een "chief" wil worden van de stam. Haar grootvader Koro gelooft dat deze rol alleen voor jongens weggelegd is.  Er is immers een voorspelling over een afstammeling van de direct patrilineaire lijn van Paikea, "De Walvissenrijder" die op de top van een walvis van Hawaiki kwam en hun stam in Nieuw-Zeeland stichtte. Deze afstammeling zou de stam terug naar goede tijden leiden.

Deze film gaat onder andere over familie. Haar moeder en haar tweelingbroer zijn in het kraambed overleden. Haar vader is een artistieke carrière in het buitenland begonnen. Zij wordt vooral door haar grootouders en haar nonkel opgevoed. Paikea houdt vooral van haar grootvader, maar hij is niet zo goed in de uitdrukking.

Daardoor krijgt het verhaal ook een lading van genderconflict. Het meisje wordt onder andere "bossy" genoemd, terwijl als ze een jongen was juist pienter gevonden zou worden. Zij is zeer hard geïnteresseerd voor traditionele liederen en dansen, maar wordt nauwelijks door haar grootvader, zelf een respectable chief, aangemoedigd. Haar vader keert terug en wil haar meenemen naar Duitsland, maar zij kan het niet verdragen om weg te gaan. Het lijkt alsof de zee en de walvis haar terug roepen. Intussen heeft de grootvader de jongens opgeroepen om aan een training tot chief te beginnen, waarbij ze onder andere leren om met een taiaha (een vechtstok) te vechten. Zij is echter niet welkom. Een sprookje, zoals dat van Mulan, ontplooit zich uit dit drama.

De metafoor van de oceaan komt overal terug. Het is volgens mij niet toevallig dat de shots van de bevalling, wanneer kleine Paikea uit de baarmoeder komt, samenvallen met shots van de oceaan, dat in het wereldbeeld van de Maori ook als de baarmoeder van al het leven wordt gezien.  Deze film gaat ook daarom over de relatie tussen mens en natuur, dat uit compassie en respect bestaat, of zoals ik al schreef... deze film gaat over familie, in enge en brede zin.

Biodynamische landbouw in Pakistan

Biodynamische landbouw (ook wel vaak Biologisch-dynamische landbouw genoemd) is gebaseerd op de twaalf lezingen die de Oostenrijkse filosoof en pedagoog Rudolf Steiner over landbouw gegeven heeft. In deze landbouw wordt de kosmos en de natuur geobserveerd, niet om tegen de natuur te werken, maar om samen met de natuur het allerbeste te behalen. De zon zorgt voor smaak en de maan zorgt voor groei. Zij gebruiken ook preparaten van mineralen zoals kwarts die ze in koehoorns in de grond bewaren. Deze preparaten mengen ze in een watervortex waarna ze het over de bodem sproeien. Biodynamisch heeft iets van hekserij. Toch winnen vele biodynamische wijnen heel wat prijzen en zijn er wetenschappelijke onderzoeken dat groenten groter en voedzamer zijn dan hun broertjes in hetzelfde land.

De biodynamische boerderij van Roshni in Lahore
bron: Wendy Wuyts (instagram)

Zelf kwam ik in aanraking met biodynamische landbouw dankzij een artikel in een van mijn favoriete magazines, en voelde me meteen gestimuleerd om hierover meer te weten, zeker omdat ik zelf dankzij mijn nicht (en huisgenote) meer en meer bewust over mijn eten begin te worden. Enkele maanden geleden zocht ik op waar ik meer van zulke boerderijen kon vinden in België, maar de zoekresultaten waren nogal pover. Toen viel mijn blik op de reisgids van Pakistan, mijn volgende reisbestemming, en kreeg ik het idee om te kijken of ik daar geen boerderij kon vinden om meer te leren. Ik vond toen zelfs een mogelijkheid om WWOOFing te gaan doen in de enige biologisch-dynamische boerderij, dat toevallig in Lahore, mijn hoofdbestemming lag. Ik nam contact met de Roshni Associatie. Na wat correspondentie was ik uiteindelijk uitgenodigd om tijdens mijn laatste drie dagen daar te verblijven. Ik zou enkele posters en banners maken voor als ze naar de farmer's market in Lahore zouden gaan om hun organische producten te verkopen. Intussen leerde ik over biodynamische landbouw, de Waldorf school (de enige tot nu toe in Pakistan) en de verbintenis met elkaar en de zon. Zij hebben ook een gemeenschap voor mensen met speciale noden, en werken met vrijwilligers uit Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland vooral. Ook had ik gesprek met de Duitse man van de Pakistaanse vrouw die deze associatie tien jaar geleden heeft opgericht.

Een Zwitserse vrijwilliger en een Pakistaans meisje
- West & Oost komen samen in Roshni, het Licht
bron: Wendy Wuyts (instagram)

Hij legde me uit dat Roshni, dat "licht betekent", een plaats is waar het Oosterse en het Westerse samenkomen. Daarom draagt het ook de slogan "Gottes ist der Orient, Gottest ist der Okzident" ("God is het Oosten, God is het Westen"), een anekdote van Goethe, een beroemde schrijver wiens naam wel eens in context van Orientalisme en Biodynamische Landbouw wordt genoemd. Het Goetheanum nabij Basel in Zwitserland is het wereldcentrum van antroposofische beweging. Niet alleen het huwelijk tussen de twee oprichters is een samensmelting van Oost en West. Ook de leer van Steiner is zeer Westers. Zo legde de Duitse vrijwilliger die al vijf jaar voor hen werkt dat ze bijvoorbeeld een discussie hadden of de koehoorns halal waren. Ook bevat de leer van Steiner heel veel verwijzingen naar het christendom. Hoe verzoen je dat met Islam? Door naar de gemeenschappelijke doelen te kijken, en niet naar de verschillen. Compassie, empathie, zorg voor elkaar, zorg voor de natuur...  brengen Westerse vrijwilligers en Pakistaanse mensen met speciale zorgen, de Pakistaanse personeelsleden en boeren, Pakistaanse mensen... samen.

Organisch is nog niet echt ingeburgerd bij de Pakistaanse mens. Ik had nog een gesprek met een goede vriend wiens tante in het ziekenhuis ligt. "In het Westen moeten jullie veel gezonder zijn, want jullie hebben al die organische initiatieven," merkte hij opeens op. Ik wist niet of ik met die uitspraak akkoord ging. Mensen in het Westen zijn niet allemaal gezonder of meer bewust van wat ze eten, maar ik moet wel toegeven dat ik in een cirkel met een straal van honderd meter in Brussel meer organische winkels vind dan in heel Lahore. Toch begint de vraag te groeien. Roshni heeft veel vaste klanten die hun brood en groenten bij hen aankopen. Ook duiken initiatieven zoals de organische "Khalis Food Market" op die gezond en organisch eten promoten bij de lokale bevolking. 

Ik heb de gezondheidsstatistieken van Pakistan niet bekeken, maar als ik hun dieet bekijk, denk ik dat organisch geteelde groenten en fruit wel eens een verrijkende aanvulling kan zijn naast al het vlees dat ik die maand voorgeschoteld kreeg. 

https://www.facebook.com/KhalisFoodMarket

Terug naar Nieuw-Zeeland (4): De bomen, de hemel, de aarde en de oceaan

bron: http://www.auahikore.org.nz/resources/download

In vele culturen -en de traditionele Maori cultuur vormt daar geen uitzondering op- gelooft men dat alles in de wereld met elkaar verbonden is. Deze hele connectie wordt in de Maori uitgelegd in tatai (genealogie) en korero (verhalen), of de whakapapa. 

Aan de hand van whakapapa leggen oude mensen aan kinderen uit hoe alles met elkaar verbonden is, zodat het kind later haar of zijn weg en haar of zijn plaats in het woud of de wereld kan vinden. 

Familie komt ook voor in de mythologie van de Maori. In hun scheppingsverhaal kwamen Moeder Aarde en Vader Hemel samen en kregen zeventig kinderen, die elks een god van een bepaald domein van de natuurlijke wereld werd. De hele natuur, de hele kosmos, is dus een bonte familie. 

Bomen als verbinding tussen aarde en hemel
Whakapa legt de connectie tussen de mens en de rest van de natuurlijke wereld uit. Vele verhalen -of korero- zijn mythen, maar hebben ook een praktische kant, want de whakapapa geeft aan verdwaalde meisjes zoals ik destijds alle kennis over de natuur, en hoe ze het kunnen gebruiken, zowel spiritueel als fysisch. 
De bomen, de lucht en de sterren, de bergen, en veel meer, zijn de ultieme leerkrachten over het leven. Biologie is meer dan een encyclopedie van plantennamen, maar bevat filosofische lessen. Zelfs de Oud- Grieken wisten dit. Biologie komt van bios en logos, wat wijsheid van het leven betekent.
De allereerste les wordt gegeven door Tane, de voorvader van de bomen, en de schepper van de mensheid. In den beginne scheidde hij Moeder Aarde van de Hemel waardoor hij licht in de wereld bracht. Hij is daardoor de inspiratie voor vele Maori. Hij is een model voor mannelijkheid en actie in de wereld. De bomen werden gezien als de pilaren tussen deze twee realiteiten, met hun hoofd in de wolken en hun voeten diep geworteld in de aarde.

Met het hoofd in de wolken
Het menselijk leven en de kennis zouden hun oorsprong kennen in de realiteit van Ranginui, of Vader Hemel. Volgens de traditie klom Tane in een citadel in de hoogste van de twaalf hemelen. Hij vond daar drie emmers van kennis, die van kennis, die van het onbekende, en die van kennis die mensen nog steeds zoeken. 
Naast deze goddelijke levenskracht verkreeg hij ook het menselijke aspect, en beide krachten plantte hij in Hineahuone, de eerste vrouw. Zij gaf geboorte aan de mens, die een menselijke en spirituele natuur heeft.

Een andere bewoner van de hemel is de maan, dat geassocieerd wordt met de vrouwen en de menstruele cyclus. De Maori zagen ook de cyclus van de maan als het opnemen en het sluiten van een poort waarlangs geesten vertrokken naar de oorsprong van het leven.
De Maori observeerden de sterrenhemels, omdat ze aan de hand van de sterren de tijd en de seizoenen berekenden. Daarnaast navigeerden ze de oceaan aan de hand van de sterren. Ook geloofden ze da de sterren de zielen van hun gestorven voorouders huisden. Tijdens nieuwjaar -of Matariki- dachten ze aan hun gestorven voorouders en maakten vliegers en lieten deze gaan zodat ze de sterren kunnen raken. 

Geworteld in de aarde
Aan de andere kant van de bomen heb je Moeder Aarde. Zij is het land, of de moeder die aan alle dingen op aarde geboorte geeft. Ze wordt gezien als de geboorteplaats van alle dingen en als de plaats naar waar alles terugkeert.
Volgens enkele scheppingsverhalen verscheen Moeder Aarde vanonder het water. Daarna gaf zij geboorte aan al het leven en voedt hen. Mensen worden geboren in de baarmoeder van Moeder Aarde, en keren daar terug na de dood. Zoals de wereld geboren is uit Moeder Aarde, zo worden kinderen geboren uit vrouwen. Het Maori woord voor land, whenua, betekent ook placenta. 
Dus al het leven is geboren uit de zee. De landen boven water zijn als placentaʼs.

De zee als oorsprong
De wereld is onstabiel aangezien het vooral uit de oceaan bestaat. De Maori en andere Polyneisische volkeren zijn eilandbewoners, en daarom neemt de oceaan een grote rol in hun wereldbeeld. In sommige tradities worden de diepten van de oceaan gezien als de oorsprong en de bron van het leven. Zelfs de aarde komt uit de oceaan, en keert terug naar de oceaan. Geologen en geografen zouden dit subductie noemen, maar de Maori zien het als geboorte en creatie.

De zoektocht van een persoon naar zichzelf, zijn waarden en principes wordt door de maori vergeleken met een kano reis op zoek naar land.

De oceaan is ook de scheiding tussen de fysische wereld en Hawaiiki. De Maori geloven dat ze afstammen van Kupe, een van de grootste ontdekkingsreizigers aller tijden. Hij kwam van Hawaiiki, het land van de voorouders, van de maori, van waar alle geesten komen, en naar waar ze ook terugkeren. 

Zelf stond ik enkele jaren geleden staarde ik op Cape Reinga naar de speciale stroming waar de Tasmaanse Zee en de Stille Oceaan elkaar ontmoeten. De Maori beschouwen de Tasmaanse Zee als mannelijk en de Oceaan als vrouwelijk. Daar waar liefde is, daar is leven, maar ook dood. De doden rezen over het land naar Cape Reinga en daalden via een pohutukawa boom naar de onderwereld af... terug naar Hawaiki, de oorsprong van de Maori. 

Deze mythologie komt ook terug voor in de prachtige film "Whale Rider" van Niki Caro, dat ik in een volgende blog zal belichten. Ik heb het in Nieuw-Zeeland voor de eerste keer gezien, en vandaag een tweede keer gezien, en ben nog steeds vertederd door dit sprookje over een Maori meisje en haar grootvader. 

Bloedmooi Congo

In het Fotomuseum van Antwerpen bezochten een Deense vriend en een van mijn beste vriendinnen onder andere de tentoonstelling "The Enclave" van Richard Mosse. In een van mijn favoriete magazines was ik onmiddellijk aangetrokken door dit surreële landschapsfoto van Congo, waardoor ik besloot eindelijk eens dit museum te bezoeken.

Hij vond deze speciale techniek waarbij infrarood zichtbaar wordt, dat vroeger door militairen werd gebruikt om gecamoufleerde installaties terug te vinden, dat hij ideaal vond om de conflicten in het Oosten van Congo zichtbaar te maken dat bijna door de internationale media vergeten lijkt. 

De kleuren zorgen voor een andere werkelijkheid, een ander perspectief, tonen onzichtbare dingen... waardoor je wanneer je door de video installatie stapt alleen maar kan zwijgen en kijken. 

https://vimeo.com/67115692

De video installatie zelf is ook indrukwekkend, zeker door de opstelling van de verschillende schermen en de sound design. Ik zei nog tegen mijn vriendin dat Afrika ook aanvoelt als verschillende verhalen, verschillende beelden, die allemaal op je afkomen zodat je in een droom lijkt te voelen. Zowel de inhoud als de ervaring voelden heel herkenbaar aan...  en zij beaamde mijn opmerking. 

Ik weet zelf niet of ik de beelden mooi moet vinden. Misschien is "bloedmooi" wel de juiste beschrijving. Mosse gaat express voor een ervaring van schoonheid, lees ik in verschillende bronnen. "Schoonheid is immers het beste kanaal voor  een mens om te kunnen voelen. Het is het scherpste werktuig in de kist. Ze doen mensen zwijgen en luisteren. Wanneer je menselijk lijden mooi voorstelt - en soms is het dat ook- roept dat ethische vragen op bij de kijker. Het maakt hen verward, boos, ontredderd. En dat is fantastisch, want je wil jouw publiek juist doen nadenken over hoe beelden gemaakt en geconsumeerd worden. "

Terug naar Nieuw-Zeeland (3): De Eenzame Hond en de Vulkaan

Tijdens mijn eerste dagen in Auckland leerde ik ook Bae beter kennen, de couchsurfer uit Korea. Net zoals ik houdt ze van koffie en kunst. Na haar avontuur in Australië en een stop in haar moederland wil ze in Berlijn wonen. Ze houdt van muziekfestivals, draagt veel zwart en wit (het enige zwart-wit dat ik heb, is mijn pinguïnmuts. Ik hou nogal van kleuren. In mijn rugzak bijvoorbeeld bevonden zich toen een roze yaksjaal uit Nepal, een knalblauwe sarong uit Kenia, een gebroken geel hemdje, een groene lange broek en andere kleuren van de regenboog), en weet net zoals ik niet hoe de volgende uren, dagen, weken, maanden, of de rest van ons leven zullen zijn. 

Diezelfde dag dwaalden we in de CBD van Auckland en bezochten we trendy koffiebarren (en ja, ik kon terug geld afhalen) en kunstgalerijen. Toevallig belandden we in de galerij van “The Lonely Dog”, een reeks schilderijen en beeldhouwwerken van Ivan Clarke, vol hybriden van honden en mensen die je mee voeren naar je eigen verbeelding. 

bron: http://www.lonelydog.com

Ik was echt aangetrokken door de grappige beelden, de expressieve kleuren en de dromerige verhalen. Ik vroeg de manager van de galerij of ze meer uitleg kon geven, en zij vertelde me over de Nieuw-Zeelandse achtergrond van de artiest en de film die binnenkort zou uitkomen (Noot: Ik heb er later niets meer van gezien). Bae en ik vertrouwden haar toe dat we allebei van kunst houden, en dat ik schreef. 
“Schrijf je elke dag?”
“Ja, in mijn dagboek,” zei ik, en ik toonde haar mijn notaboek vol krabbels, ticketjes, fotootjes, tekeningen, nota’s en ideeën over deze reis.  
“Goed. Doe zo verder,” zei de manager. 
Haar naam was Ngairee, ontdekte ik, wanneer ze na de uitleg haar business card gaf.
“Wow, dat is een speciale naam. Wat betekent het?”
“Het is een Maori naam -Zelf heb ik geen enkele druppel maori bloed, maar mijn ouders wilden me persé een naam geven die niemand kon uitspreken.- en zoals vele Maori namen heeft dit woord meerdere betekenissen. Het betekent bloem, maar ook vulkaan.”
Ik vertelde haar dat ik me vooral aangetrokken voelde tot het schilderij waarin de “eenzame hond” onder de sterrenhemel ligt. 
“Ja, de artiest is een dromer. De vele schilderijen doen aan dromen van zijn kindertijd denken. Helaas kijken alleen kinderen nog naar de sterrenhemel.”
“Ik kijk nog steeds naar de sterrenhemel,” zei ik.
“Ik ook,” zei Najin.
Ik legde uit dat wanneer ik naar de sterrenhemel kijk mijn voorouders zie. Ik geloof in de theorie die Mustafa van "The Lion King" aan zijn zoon Simba vertelt. 
“Goed,” zei Ngairee vrolijk. “Stop nooit met het kijken naar de sterrenhemel. Beloof me dat. Laat nooit het kind in je los. Dromen brengen je verder dan eender welk plan.”

Terug naar Nieuw-Zeeland (2): Een inleiding tot WWOOF

Op mijn eerste avond in Auckland maakte ik in het Spaceship, de plaats waar ik de volgende dagen zou couchsurfen, met Bae (laten we haar zo noemen). Zij is een Koreaanse meid die een halfjaar in een restaurant in Sydney heeft gewerkt, en daarna een ander halfjaar in Melbourne. Ze vertelde me dat ze zoals ik naar Nieuw Zeeland is gegaan om een visum te vragen zodat ze kan terugkeren naar Melbourne om daar nog een ander jaar te werken. Samen vulden we op de website alle vragen in van de immigratieprocedure (en af en toe heb ik een zucht geslagen; ze moeten de exacte datum weten van elke vlucht die je in het afgelopen jaar hebben genomen; en bij mij is dat een hele lijst.) en ze bekeek samen met mij de website van WWOOFing. 

www.WWOOF.net

Oorspronkelijk stond WWOOF voor "Working Weekends on Organic Farms". In 1971 organiseerde een vrouw uit London een werkweekend op een biodynamische boerderij in Sussex, met de hulp van de Soil Association. Zij herkende in anderen (en in haarzelf) de nood om ook bezig te zijn met boeren en meer te leren over de organische beweging.  Het was een groot succes. Meer boeren en andere mensen waren geïnteresseerd om mensen uit te nodigen die op hun boerderijen zouden werken in ruil foor voedsel en een slaapplaats. Dat is immers hoe ik WWOOF vandaag aan andere mensen uitleg: in ruil voor gemiddeld 28uur per week (meestal 4à5uur per dag) krijg je alles wat je nodig hebt om die dag te kunnen leven. Eigenlijk krijg je zelfs zoveel meer: je komt terug in contact met de natuur en leert zoveel over organisch boeren en tuinieren. 

In de volgende jaren kregen de letters in WWOOF een andere naam zoals "Willing Workers On Organic Farms". Momenteel betekent het "World Wide Opportunities On Organic Farms" sinds 2000. Meestal betaal je een zeer kleine som geld (ik denk dat ik 15 Nieuw Zeelandse dollar heb betaald) zodat je een jaar lang toegang hebt tot de website van de nationale tak van de federatie. Vaak krijg je ook een boekje toegestuurd. 

Op de website van WWOOF in Nieuw-Zeeland vonden Bae en ik een gezellig vegetarisch restaurant in Coromandel. Ik zag zelfs Tibetaanse gebedsvlaggetjes en kleien beeldjes op de foto's en was onmiddellijk verkocht. Na niet te lang nadenken stuurde ik een verzoek naar deze website. 

Later, wanneer Bae en ik terugkwamen van onze dwaaltocht in Auckland, kreeg ik een bericht terug van Coromandel Driving Creek dat ik welkom was om een maand bij hen te WWOOFen... 

Terug naar Nieuw-Zeeland: Het Begin van een Verhaal (1)

Een andere richting

Tijdens mijn wereldreis was ik in Melbourne beland. Na enkele dagen in koffiebarren en sushirestaurants te hangen besloot ik om mijn hele planning over boord te gooien en een jaar in Australië te gaan werken. Ik wou voor totale vrijheid gaan. Alleen leerde ik snel dat je alleen voor een Work&Holiday visum in het buitenland kan aanmelden.  Ik dacht enkele dagen na over welke bestemming. Hawaï? Door de verhalen van een Amerikaanse met wie ik in India en Nepal daarvoor had gereist was ik ook wel geïnteresseerd om in die grotten daar te leven. Of Papoea New Guinea? Ik dacht aan de uitnodiging van een vriend om hem daar te bezoeken als hij daar zou werken. Ik wist dat een bevriend koppel nu in Cambodja was, maar ik wou niet een derde wiel zijn, dus dat was ook geen optie. 
Ik staarde naar de bestemmingen van Qantas Airlines en dan zag ik Auckland staan.

Nieuw Zeeland… Het is al jaren een droom om Nieuw Zeeland te bezoeken, maar na de verhalen van twee vrienden uit Amerika-laten we hen Lizzie en Gavin noemen- wist ik dat Nieuw Zeeland meer dan een week tussenstop verdiende. Toch boekte ik een ticket om twee weken in Nieuw Zeeland door te brengen. Ik regelde het allemaal vanuit een MacDonalds; daar had ik gratis wifi. Ik was over mijn maandelijks limiet van mijn Mastercard heen en moest de twee laatste dagen op kraantjeswater en brood van de 711 in Melbourne overleven. Op mijn laatste dag zat ik hele dag met mijn laptop in de MacDonalds en observeerde hoe de andere klanten al de hamburgers in hun mond staken, van hun milkshake slurpten en chocolade van hun vingers aflikten. Een foltering in slowmotion. Ik had alleen maar twintig dollar; juist genoeg om mijn bus naar de luchthaven te betalen. Het is een hele kwelling om zonder eten zes uur in een Macdonalds te zitten. 

Aankomst in Auckland

Uiteindelijk vloog ik naar Auckland. Zodra ik in het land van kiwi’s, rugby en hobbits aankwam, wist ik dat ik over twee weken niet terug naar Australië zou vliegen. Ik verdien echt de prijs voor “meest wispelturige vrouw ter wereld”, en ik ben trots op deze prijs. Het zou blijken dat Nieuw-Zeeland me dichter naar de wortelen van Yggdrasil, van het leven, van de wereld… zou brengen dan de wildernis van Australië. 

 Wanneer ik in de luchthaven van Auckland langs de immigratie moest, verklaarde ik dat ik wandelschoenen die vol sporen van grond van de Himalaya in Nepal waren. Ik kreeg mijn schoenen tien minuten later -helemaal chemisch gereinigd terug-. Ja, ik was in het land van de natuur die nergens anders in de wereld meer beschermd werd dan hier. Zij hechten veel belang aan Biosecurity Risk Goods. Aangezien ze op een eiland leven, zijn ze erin geslaagd hun planten en dieren te beschermen tegen vele ziekten. Daarom mag je geen voedsel, planten en plantproducten, dieren, zuivelproducten, bodem, water of andere voorwerpen waaraan aarde is bevestigd, zoals sportschoenen, wandelschoenen en tenten... mee brengen. Je kan het aangeven aan de douane, maar waarschijnlijk komen alleen je schoenen en tent chemisch gezuiverd terug. 
De douanier gaf het zelfs met een glimlach terug, omdat ik mijn schoenen al had aangegeven voordat ze mijn bagage onderzochten. Ik herinnerde me dat ik veel respect en ontzag had voor deze zorg voor natuur. Ik wist onmiddellijk dat ik hier nog iets zou leren. 

Nadien ging ik naar een bankautomaat. Nog steeds wou mijn kaart me geen geld geven. Ik lachte met de situatie. Juist wanneer ik besluit om helemaal zonder plan verder te reizen, kreeg ik al de eerste moeilijkheid. Ik zag dit niet als een tegenslag, maar als een deel van het avontuur. 
Een uitdaging. 

Ik besloot te liften.

Een vriendelijk koppel stopte en bracht me helemaal van de luchthaven naar het huis van Sebastian. Ik zou daar voor drie nachten couchsurfen. Couchsurfing is een manier van reizen; via een website (couchsurfing.org) kan je aan andere mensen vragen om op hun zetel, of in hun extra bed, te slapen voor een nacht, of meer. Dat is het minste wat je kan verwachten. Vaak nemen de lokale mensen je mee naar hun favoriete bars en andere plekjes. Ik was al sinds 2008 vertrouwd met deze website en organisatie, maar ik had er niet veel gebruik van gemaakt. Ik had zelf al een Poolse in mijn huis gehad, en eerder op een zetel in Kopenhagen en in Roemenië gesurfd. Op de website kan je naar de bewoners van bijvoorbeeld Auckland surfen, en dan beland je op het profiel van een persoon wiens foto of visie je aanstaat. Je leest over hun favoriete boeken, hun filosofie, hun beschrijving, wat zij willen leren of waarin zij kunnen onderwezen… Heel belangrijk is dat andere mensen, eerdere bezoekers, ook referenties kunnen achterlaten. Voor mij, een solo reizende jonge vrouw van 22, was het belangrijk te weten hoeveel en welke referenties de gastheer of gastvrouw heeft. Na een korte zoektocht op mijn computer in mijn kamer in Melbourne vond ik het profiel van Sebastian en ik was onmiddellijk aangetrokken; hij beschreef zich als een schrijvende, veganistische, ecologische piraat. Hij zei dat hij iedereen over Aroha zou leren. Ik stuurde hem een verzoek, en hij antwoordde positief. 

De Roep van Rozemarijn

Nadat ik me had gesetteld in het "The Spaceship" - zo noemde hij het gebouw waarin hij en enkele anderen huisden. Volgens mij was het vroeger een brandweerkazerne-, maakte hij een gerecht met pompoenen (kiwi’s zijn dol op pompoenen, zou ik leren) en vroeg me rozemarijn plukken in een perkje van de straat. Ik wist niet hoe rozemarijn eruit zag, maar toch legde hij mij geduldig uit hoe ik het kon herkennen. Wanneer ik het plantje herkende, voelde ik iets kriebelen. Ik wou meer over planten en tuinieren leren. Tijdens het avondmaal vroeg hij mij wat mij naar Nieuw Zeeland bracht, en ik zei dat ik hier ben om een visum aan te vragen voor Australië, maar dat ik eerst wat ging rondreizen in Nieuw Zeeland. Plots dacht ik aan Lizzie, en over haar WWOOF-ervaringen in Nieuw Zeeland. Ik staarde naar de rozemarijn die niet gebruikt was, en zei dan dat ik ook aan WWOOFing ga doen. Zomaar. Uit het niets.
Of misschien kwam het van veel dieper.
Van een verlangen dat jaren in mij heeft geslapen en nu begint op te borrelen, zoals die modderpoelen in de reisgidsen van Nieuw-Zeeland.
Ik wil meer leren over de natuur, organisch boeren en tuinieren. 

bron: www.landidee.nl

Dan vroeg ik hem wat hij schreef, "want ik heb op je profiel gelezen dat je schrijft." 
“Ik schrijf over dingen die ik leuk vind, zoals ecologie, veganisme…” en hij begon erover te vertellen. We praten over onze interesses en over onze zoektocht naar een andere wereld. Ik wist helemaal niet zoveel over ecologie -ondanks mijn bachelor in geografie- als hij of als ik nu -bijna drie jaar later-, maar er werden al zaadjes gelegd. Hij intrigeerde mij, omdat hij een vrije persoon was. Ik wou ook zo vrij zijn. Ik wist al dat ik wispelturig en vrij was. Zoals een vlinder.
Alleen dacht ik dat het in mijn betekenis iets negatiefs betekende. 
Ooit vroeg een vriend in België wat mijn lievelingsdier was. Ik antwoordde vlinder.
Hij glimlachte en zei dat het bij mij paste. "Het is hoe je wil dat andere mensen je zien. Ik denk dat je wel wil dat mensen je zien als iemand die met de wind gaat en steeds van koers verandert, niet echt wetende wat je wil."
Ik vroeg Sebastian wat zijn lievelingsdier was. Hij dacht eventjes na en zei: “De mens.” 
Ik lachte. Ik had deze vraag al aan tientallen personen op mijn wereldreis (en ervoor) gevraagd. Dit antwoord ik nooit eerder gehoord, maar toch vond ik het geniaal.
“Wat is jouw lievelingsdier?” vroeg hij. 
“Ik denk… wolf,” zei ik. 

“Wat is je woord voor 2012?” vroeg ik. Het was 11 januari 2012. 
“Uh…wat een vraag... bevrijding.”
“Bij mij is het… surrender. Het is ongeveer hetzelfde.”
“Wat is je woord voor je leven?” vroeg hij deze keer. 
“Ik…. Dat is een moeilijke vraag. Mag ik hierover nadenken?”
“Uiteraard,” zei hij.  
“Wat is jouw woord voor je leven?”
“Aroha,” zei hij. 
“Aho...oora?”
“Nee, Aroha. Dat is Maori voor absolute liefde,” zei hij. 
“Dat is een prachtig woord. Kan je me daar meer over vertellen? Ik herinner me dat je op je profiel iedere bezoeker belooft om daarover te leren.”
Hij lachte. “Er zijn betere leermeesters dan ik die je alles over Aroha kunnen vertellen.”
“Kan je het voor mij opschrijven?”
Hij schreef dan in sierlijke letters op een blad in mijn reisdagboek…

Te Aroha.